De planning van een evaluatie onderzoek begint al bij de start van de ontwikkeling van een voorstel voor een programma of interventie. Zodoende is duidelijk aan welke eisen het programma en de evaluatie moeten voldoen en wat de relatie tussen beide is. Achteraf een evaluatie instrument ontwikkelen kan er toe leiden dat de data niet of onvoldoende voorhanden zijn. Uiteraard is het daarbij van belang vroegtijdig de doelstellingen en gewenste resultaten van een programma of interventie te formuleren. Alleen op die wijze kunnen verantwoord conclusies getrokken worden na afloop van het project. Het is belangrijk voor een evaluatie onderzoek dat ontwerp van het project, het formuleren van doelstellingen en het ontwerp van een evaluatie tool niet los van elkaar gezien kunnen worden.
Het is zinvol bij een evaluatie onderzoek een onderscheid te maken tussen gevolgen op de korte termijn en de effecten op midden en langere termijn van een project. Bijvoorbeeld: een korte termijn doel kan zijn dat bewoners meer kennis krijgen hoe ze hun afval kunnen scheiden en wat met verschillende soorten afval dient te gebeuren. Een midden lange termijn doel kan zijn een verandering in gedrag en een schonere buurt. Hergebruik van grondstoffen stimuleren zou een lange termijn effect kunnen zijn.
Stakeholders evaluatie onderzoek
In een vroeg stadium inventariseer je welke stakeholders betrokken zijn bij het project en ook desk-research is in dit vroege stadium nodig om uit te zoeken welke kennis al voorhanden is en welke vragen nog open liggen.
Model evaluatie onderzoek
Voor elke fase kunnen evaluatie vragen, performance indicatoren en performance informatie worden geformuleerd die de beoordeling mogelijk maken. Dit vergt dat het project goed in kaart wordt gebracht en dat goed beschreven wordt welke vragen relevant zijn en hoe de data verzameld kunnen worden om de vragen te te beantwoorden. Dat kan gaan om simpele formulieren, kwantitatieve vragenlijsten, kwalitatieve diepte-interviews of focusgroepen en video- of fotoregistratie van een interventie. Meestal een combinatie. Maar ook (participerende) observatie van de uitvoerders kan veel informatie opleveren. Bij het schrijven van een projectplan dient direct nagedacht worden over de benodigde data die de evaluatie mogelijk maken en de wijze waarop deze verzameld kan worden.
Binnen een evaluatie model kunnen een aantal instrumenten ingezet worden. Bijvoorbeeld: effectenarena, storytelling en monitoring. Wij kunnen behulpzaam zijn bij het opzetten van een evaluatie onderzoek tool op maat die een project of interventie evaluatie mogelijk maakt. Ook geven wij workshops om te helpen deze activiteiten zelf te ontwikkelen. Neem contact op voor meer informatie.
